Alzheimer Evreleri

Alzheimer Hastalığı 

Alzheimer hastalığı  ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. Hastalık sağlıklı beyin dokularının ölmesi ile başlayan sosyal yeteneklerinin ve günlük aktivitelerinin zamanla kaybedildiği bir hastalık türüdür. Alzheimer hastalığı demans hastalığının bir türü olarak kabul edilmiştir. Yaşlıklık unutkanlığı gibi görülse de kesinlikle nörolojik bir hastalıktır. Alzheimer aşamaları olan yani alzheimer evreleri olan ve zamanla beyin hücrelerinin ölmesi sonucu beyin küçülmesi ile hastayı yatağa bağımlı hale getiren bir hastalıktır. Genelde 60 yaşlarında görülen alzheimer hastalığı aslında 40-50 yaşlarında da çok az da olsa görülmektedir. Alzheimer belirtilerini çok iyi bilmeli ve çevremizdeki kişilerde bu belirtileri gördüğümüzde alzheimer tedavisine başlamamız gereklidir. Bu hastalıkta erken tanı hasta için çok önemlidir. Belki hastalığı geri getiremeyebilse de hastanın daha konforlu bir hayat sürmesini ve hastalığın seyrini yavaşlatmasını sağlayabiliriz. Alzheimer evreleri, alzheimer başlangıcı, alzheimer orta evre ve alzheimer son evre olmak üzere 3 kısıma ayrılır. Alzheimer son evresi ne kadar sürer ve hasta bu evrelerde neler yaşamaktadır?

Alzheimer Aşamaları

Alzheimer aşamaları olan bir beyin hastalığı türüdür ve nedenleri tam olarak bilinmese de hastalığın %25 oranında kalıtımsal olduğu klinik çalışmalarca tespit edilmiştir. Alzheimer başlangıcında unutkanlık ilk kendini gösteren belirtidir. Zaman içerisinde hastanın günlük aktiviteleri bozulur ve  kişi kendini ifade edemez hale gelir. Çevresi ile ilişkileri bozulan hasta alzheimer orta evrelerinde muhakeme yeteneğini kaybeder ve algı yeteneklerini de kaybetmeye başlar. Alzheimer aşamaları ilerledikçe hasta psikolojik sorunlar yaşar. Alzheimer başlangıcında  hasta unutkanlık, yeni bilgi öğrenememe, el ve ayak becerileri olmasına rağmen yapacağı işleri yapamama,  planlama, organizasyon eksikliği, ani refleks kaybı, anlık kararlar alamama gibi sorunlarla başlar ve alzheimer evreleri ilerledikçe hastalık ilerler ve alzheimer ileri evresinde artık hasta yatağa bağımlı hale gelir. Alzheimer orta evre en zor olan ve hasta ile en ilgilenilmesi gereken evredir. Alzheimer hastalığının belirtilerini bilmek hastalığı erken evrede keşfetmek hasta ve yakınları için hayati önem taşımaktadır. 

Alzheimer Evreleri

Alzheimer evreleri 3 aşamada gerçekleşir. Alzheimer başlangıcı, Alzheimer orta evre, Alzheimer son evresi yani Alzheimer ileri evresi de denmektedir. Her evrede hasta daha kötüye giderek yatağa düşmektedir. Alzheimer başlangıcı hastada unutkanlık ve yaşlılık belirtileri gibi gözüktüğü için erken tanı konma açısından gecikmeler yaşatmaktadır. Aslında erken tanı hastalık için çok önemlidir. Alzheimer hastalığı sinsice ilerler ve zaman içerisinde kendini göstermektedir. Hastalık başlangıcında küçük ip uçları vermekte ve başlaması ile ilerlemesi zaman içerisinde olmaktadır. Alzheimer hastalığı evreleri hepsi birbirinden zor yaşanmaktadır. Erken tanı ile hastalığın seyri uzatılarak en azından hastanın yatağa düşmeden ölmesi amaçlanmaktadır. Bu durum hasta yakınları ve hasta için çok önemlidir. Hasta yaşayacaklarını bilmeli ve ileriki dönemler için önlem almalıdır. Psikolojik yardım alarak kendini bilinçlendirmeli ve hastalığın seyrini uzatarak daha konforlu bir yaşam sürmeye çalışmalıdır.
Alzheimer belirtileri, nedenleri ve tedavisini içeren yazımızda hastalık hakkında daha  detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Alzheimer Başlangıcı

Alzheimer başlangıcı genelde hasta yakınları tarafından geç fark edilen evredir. Kişide bir şeyler ters gitmeye başlamıştır ama bu tersliğin yaşlanmaya bağlı olduğu düşünülmektedir. Genellikle ilk belirti hastada unutkanlık şikayetidir. Alzheimer başlangıcı evresinde unutkanlık haricinde ellerde titreme başlar, hasta el ve ayaklarındaki istemsiz titremeye bir türlü hakim olamaz. Kısa süreli bilgileri kaydetme güçlüğü, konuşurken kelime bulma güçlüğü yaşayan kişiler bunu unutkanlığa bağlar ve çok önemsemezler. Yeni gittiği mekanları bulamama, yön duygusunda zamanla azalma olmaktadır. Karmaşık aktivite yada hobileri yapmakta ve devam ettirmede güçlük yaşayan kişiler zamanla bu tür aktiviteleri yapmak istemez ve kendini sosyal hayattan soyutlamaya başlar. Yeni beceriler öğrenememe bir diğer alzheimer belirtisidir. Beyin hücreleri zamanla ölmeye başlayan hastanın öğrenme becerisi de zamanla azalmaktadır. Alzheimer hastalığı başlangıcında kişi yaşadığı bu durumdan dolayı içe kapanır ve hüzünlü bir hal alır. Karamsar ve içe kapanık olan kişi kendisinin hasta olduğunu inkar eder ve hastalığını kabul etmez. Sinirli ve asabi olan kişinin ruh durumu birbiri ile çelişkili olmaya başlar. Bir anda hiç sinirlenilmeyecek durumlara sinirlenir ve ani öfke nöbetleri geçirebilir. Hayat ve olaylar karşısında aldırışsız olur. Hastalık eğer başlangıç evresinde yakalanabilirse diğer evrelere geçiş hızı uzatılır. Yani kişiye yapılacak olan alzheimer tedavisi ile hastanın psikolojisi düzeltilir. Gerekli ilaç takviyesi yapılır ve hastaya her konuda not alma alışkanlığı edindirilir. Beslenme alışkanlıkları düzene sokulur ve hayatı daha konforlu hale getirilmeye çalışılır. Önemli olan hasta kendinin bu hastalığa yakalandığını kabul edip geleceğinde bu hastalıkta neler yaşandığını bilir ise hayata daha sıkı tutunur ve hastalığın ilerlemesini geciktirmeye çalışır. Bunu hastalığı başlangıç aşamasında fark eden hastalar ilerleyen zamanda uygun tedavi yolları ile yatağa düşmeden hayatlarını sürdürebilmektedir. Bu yüzden de mutlaka başlangıç aşamasındaki belirtileri fark etmek hayati önem taşır. Çekilen beyin filmi ve yapılacak olan testler ve tetkikler ile alzheimer hastalığı teşhisi konulmaktadır.

 

Alzheimer Orta Evre

Alzheimer orta evre, en zor ve en üzücü olayların yaşandığı evredir. Hasta yakınları ve alzheimer hastası için bu evre çok zorlayıcı geçmektedir. Hasta da unutkanlık şikayetleri ilerlemeye başlar. Geçmişte yaşananlar unutulmaya ve hastada yeni yaşadığı olaylar da hatırlanamamaya başlar.  Önceden öğrenilmiş bilgiler unutulur ve hasta el becerilerini kaybetmeye başlar. Hasta da algılama güçlüğü başlar ve çevresinde olup bitenden kendini soyutlar. Anlık kararlar verememeye başlayan hastalara araba kullanma kesinlikle yasaklanır. Alzheimer orta evresindeki kişi anlık hızlı kararlar veremezler. Firene basması gereken durumda dona kalır ve ne yapacağını bilemez hal alır. Alzheimer hastalarının ulaşımı yanındaki kişiler ile sağlanır. Önceleri arada gittikleri yerleri karıştıran kişiler alzheimer orta evrede sık gittikleri yerleri de bulamamaya başlar. Anlama güçlüğü çekmeye başlayan hasta çevresinde yaşanan olayları anlayamaz, anlatılanı dinlese de kavrayamaz, odaklanamaz, donuk gözler ile çevresine bakar. El ve ayak aktivitelerinde bir bozukluk olmamasına rağmen kullanamamaya başlar. Giyinme ve soyunma ihtiyaçlarını yardım almadan yapamaz. Yemek ve tuvalet ihtiyacını yardımsız gideremezler. Sık görmediği kişileri hatırlamakta güçlük yaşar bazen de hatırlayamazlar. Karakterlerinde bozulmalar olur. Örneğin hiç yalan söylemeyen bir kişi yalan söylemeye, izinsiz başkasının eşyalarını almaya başlayabilir. Var olmayan şeylere inanarak çevresindeki kişileri suçlamaya başlayabilir. Eşinin onu aldattığına inanır ve eşinden nefret edebilir. Öğrenilmiş becerileri kaybeden kişiler önceden yapabildiği şeyleri yapamaz hale gelir. Aşırı öfke nöbetleri geçirerek kendine ve çevresine zarar verebilir. Alzheimer orta evresinde hasta kendi başına yaşayamaz ve yanında bir yardımcı olmadan hayatını devam ettiremez. Önceden çalışan kişiler artık çalışamaz ve çevresindeki kişilere zarar verebilir. Hastanın sevgiye ve ilgiye en ihtiyaç duyduğu  dönemdir. Anlattığı her şeyi dikkatlice dinlemek ve onu konuşturmaya çalıştırmak gerekir. Hasta zamanla konuşma becerisini kaybetmeye başlar. Kelime hazinesi zamanla kısıtlı hal alır. Daha içe kapanık ve sosyal hayattan kopuk yaşarlar. Evden çok çıkmazlar ve kalabalık ortamlara girmekten çok hoşlanmazlar.

 

Alzheimer  Son Evresi

Alzheimer son evresinde yani Alzheimer ileri evresinde hasta konuşma becerisini iyice kaybeder ve bir kaç kelimelik konuşmalar yapabilir. Alzheimer ileri evresinde hasta bazen çok küçük anı parçacıkları hatırlar. Bunun haricinde anılarını yada olayları hatırlayamaz. Yol bulma becerisi artık iyice kaybolur hatta kendi evinin odalarını bile karıştırmaktadır. Günlük yaşam aktivitelerinde artık tamamen yapamaz ve başkalarına bağımlı hale gelir. Tuvalet ve yemek yeme ihtiyacını karşılayamaz.
Yakın tanıdıklarını bile hatırlayamaz, eşini, çocuklarını bazen tanıyamaz hale gelmektedir. Amaçsız hareketler yaparak kendine ve çevresindekilere zarar verebilir. Amaçsız şiddet uygular ve sinirli ve öfkeli olurlar. Alzheimer son evresinde hastalık ilerler ve artık kişi yatağa bağımlı hale gelir. Psikolojisi iyice bozulan hasta için moral çok önemlidir. Bir bebek şevkatine ve ilgisine ihtiyaç duyarlar. Onların moralinin en üst seviyede olması hastalığın seyri açısından çok önemlidir. İçine kapanan hasta da hastalık daha çabuk ilerler. Alzheimer hastası bazı zamanlar kendi durumunun farkına vararak kendi işlerini kendi yapmak ister. Çevresine yük olmak istemez ve kalkarak işlerini kendi yapmak istesede yardımsız yürüyemez ve dengesini kaybedebilir. Alzheimer son evresindeki hasta bakımı zor ve sabır ister. Hasta sizin yönlendirmenize değil siz onun isteklerine göre hareket etmek zorundasınızdır. Hastalık zamanla ilerleyeceği için hasta Alzheimer ileri evresinde yataktan kalkamaz ve başkalarına bağımlı hale gelir.

Alzheimer Son Evresi Ne Kadar Sürer

Alzheimer son evresi ne kadar sürer, yaklaşık 250 ile 300 bin civarında ülkemizde yaşayan Alzheimer hastası vardır. Alzherimer hastalığına yakalan kişilerde yaşam süresi  yaklaşık 3 ile 20 yıl arasında olur. Bu süreç hastalığa yakalanan kişinin tedavisi ile alakalı bir durumdur. Alzheimer son evresi 3-7 yıl arası yaşam süreci vardır. Maalesef  alzheimer son evresi ölümle sonuçlanan, hastanın yatağa düştüğü, başkasının bakımına ihtiyaç duyduğı evredir. Alzheimer ileri evrenin son zamanlarında hasta altına kaçırmaya ve başlasının bakımına ihtiyaç duyar. Bu dönem inanılmaz zor, sabır isteyen ve hasta yakınları için çok üzücü bir evredir.