Alzheimer Belirtileri Nelerdir

Alzheimer Nedir?

Alzheimer hastalığı sağlıklı beyin dokusu bozulması ve buna bağlı sebepler ile hastada sosyal yeteneklerinde ve günlük aktivitelerinde  kayıp  yaşaması durumudur. Alzheimer bir çok evreden oluşan bir hastalıktır. Başlangıcında unutkanlık gibi gözükse de beyin hücrelerinin zamanla ölmesi sonucu beyin küçülür ve sadece unutkanlık değil hastada bir çok kayıp yaşatır ve son evrede artık hasta kendi günlük aktivitelerini bilemez halde yatağa bağımlı hale gelir. Genelde 60 yaş üzeri hastalarda görülen Alzheimer hastalığı bir yaşlılık değil bir beyin hastalığıdır. Alzheimer hastalığı  nöroloji bilim adamları tarafından demans hastalığının tiplerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Alzheimer hastalarında başlarda unutkanlık, günlük aktivitelerinin bozulması ile başlayıp ileriki dönemlerde hastalar kendilerini ifade edememeye başlarlar. Çevre ile ilişkisi bozulan hasta muhakeme yeteneğini kaybeder ve algı yeteneğini de kaybetmeye başalar. Alzheimer hastalarında bir çok psikolojik sorun hastalığın başlaması ile başlamaktadır. Alzheimer evrelerinin başlangıcında bunlar yaşanırken Alzheimer hastalığı son evresinde ise hasta kendine bakamayacak hale gelir ve yatağa düşerek bakıma muhtaç hale gelmektedir. Alzheimer hastalığı ileri bir nörolojik hastalıktır ve klinik olarak incelendiğinde belirgin aktivite bozukluğu ile karşımıza çıkmaktadır.

• Yeni bilgi öğrenememe ve önceden edinilmiş bilgileri hatırlayamama
• Konuşma bozukluğu
• El ve ayak becerilerinin olmasına rağmen bu becerilerini yapamıyor olması
• Duyu organlarının çalışıyor olmasına rağmen gerekli objeleri tanıyamama
• Planlama, organizasyon yapamama, dikkat eksikliği, odaklanamama, olayları kavrayamama güçlüğü çekmek

Yukarıda görülen sebepler ile kişinin sosyal ve mesleki hayatı bozulmalar göstermeye başlar. Bu alzheimer erken belirtileri geçici bir belirti değildir ve devamlılık göstermektedir. Alzheimer hastalığının 80-85 yaşlarda %50 oranında görüldüğü, aileden kalıtımsal olarak geçtiği ise alzheimer hastalığının %25 oranda olduğu klinik çalışmalarca tespit edilmiştir. Alzheimer tedavisi ile hastalık geri döndürülemese de süreci yavaşlatılabilmektedir. Alzheimer belirtileri erken tanı ile tespit edildiğinde alzheimer tedavisi çok daha başarılı olmaktadır. Unutkanlıklar başlarda yaşlılığa yorumlanır yada kişi bu unutkanlıklarını gizler ise hastalık daha hızlı ilerleme göstermektedir.
Alois Alzheimer 1864-1915 yılları arası yaşamış bir psikiyatristir ve hastalığın adını veren kişidir. Almanya'da yaşayan psikiyatris, hastalarındaki davranış bozukluklarından yola çıkarak bu hastalığı belirlemiştir. Başlangıcından itibaren gelen bir hastasını incelemeye başlayan doktor hastasında konuşma bozukluğu ile başlayan hastalığın gün geçtikçe ilerlediğini ve hastasında zaman içerisinde nesneleri tanınana, doğum yerini unutma, tarihleri karıştırma, matematik işlemlerini yapamama, yazı yazma ve okuma becerisini kaybetme, hastada gittikçe endişeli davranışlar ve sinirlilik hali ilerlemeye başlamaktadır. Hasta gün aşırı gittiği doktorunu bile zamanla tanımamaya başlar ve Alois Alzheimer hastası ile başladığı incelemeleri sonucunda bu hastalığın adını koyar. Kendi adı ile anılan bu hastalık diğer hastalıklardan farklıdır ve o günden sonra bu hastalığın adı Alois Alzheimer hastalığı olarak bilinmektedir.

 

Demans Nedir?

Demans hastalığı beyin becerilerini yerine getirememe yani hastanın bunaması demektir. Zihinsel becerilerin hastalık nedeni ile zayıflaması, dil yetilerini kaybetme, soyut düşünme, yargılama yetisini kaybetme, unutkanlık demans hastalığının belirtileridir. Demans hastalarının neredeyse çoğu Alzheimer hastasıdır.

 

Alzheimer Nedenleri

Alzheimer hastalığının genetik faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Genetik olarak görülmekle birlikte ailede hiç alzheimer hastalığı olmayan kişilerde de görülmektedir. Genelde 60 yaş üzerinde görülen hastalığın kadınlarda erkeklerden daha çok görüldüğü belirlenmiştir. 60 yaş üzeri kişilerde genelde 15 kişiden birinde Alzheimer hastalığı görülmektedir. Alzheimer hastalığı 80 yaş üzeri her iki kişilerden birinde rastlanmaktadır. Hastalık 40-50 yaşlar arasında da görülmektedir fakat görülme oranı diğer hastalara göre daha azdır. Dünya üzerinde 20 milyon Alzheimer hastası vardır ve bu hastaların neredeyse 300 bini ülkemizdedir. Bu hastalık her geçen gün daha fazla oranda görülmektedir. Alzheimer hastalığının tam nedeni bilinmemekle birlikte aşağıdaki nedenlerden olduğu tahmin edilmektedir.

• Hastaların neredeyse % 25 kişisinde kalıtımsal olarak Alzheimer hastalığı olduğu görülmüştür.
• Beyinde protein birikimi olması
• Beyin hücrelerinin değişik sebepler ile ölmesi
• Sinirsel iletimin bozulması
• Beyinde çeşitli zehirsel maddelerin bulunması
• Beyin damarlarındaki tıkanıklıklar
• Yaşlılık

Alzheimer sinsice ilerleyen zaman içerisinde kendini gösteren bir hastalıktır. Beyin sinir hücreleri çok yavaş bir şekilde ölmeye başlar ve önceleri kısa süreli unutkanlıklar ile kendini gösterir. Örneğin hasta dün nereye gittiğini, ne yediğini, kime rastladığını unutmaya başlar. Alzheimer hastalığı ilerledikçe hastanın günlük yaşam konforu bozulmaya başlar. Kısa süreli unutkanlıklar ilerler ve hasta yakınlarını tanımamaya, sorduklarını sormaya başlar. Alzheimer hastalarının zaman ile psikolojileri de bozulur ve iyice içe kapanık hal alırlar ve kimse ile görüşmek istemezler. Alzheimer son evresinde ise konuşma güçlüğü, tuvalete gidememe, yürüyememe ile birlikte yatağa mahkum olurlar ve hasta aslında hem zihinsel hem bedenen problem yaşar.

Alzheimer Belirtileri Nelerdir?

Alzheimer hastalığının bilinen  10 belirtisi olduğu düşünülmektedir. Bu alzheimer belirtilerinden bir kaçının olması alzheimer hastalığının habercisi olabilir. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bu hastalığın erken fark edilmesi ve insanın  kendini iyi tanımasıdır. Belirtileri kendiniz de fark ederseniz yada yakınlarınızda olduğunu gözlerseniz alzheimer başlangıcında erken tanı çok önemlidir. Tedavisi çok mümkün olmayan hastalıkta erken tanı hasta açısından çok önemlidir.
Unutkanlık
Unutkanlık en belirgin Alzheimer belirtilerindendir. Başlangıç evresinde kişi isimlerini unutma, olayları hatırlayamama ile kendini göstermektedir. Günlük yaşamı etkileyecek kadar unutkanlık ise bunun peşinden gelmektedir. Hasta yeni bilgileri öğrenme güçlüğü yaşar ve eski bilgilerini hatırlayamama eğilimindedir.
Gündelik İşlerini Yapamama
Hasta normalde gündelik işlerini yapabilirken, hastalığın başlaması ile birlikte gündelik işlerini yapamaz hale gelir. Mesela yemek yapabilme becerisini kaybeder. Önceden yapabildiği yemekleri artık yapamamaya başlar. Çok iyi bir elektrik ustası olan kişi yanlış tesisat döşer ve zamanla bu işi hiç yapamaz hale gelir.
Kelimeleri Bulmakta Zorlanmak
Konuşma becerisi her geçen gün daha yavaşlar ve ilk başta kelimeleri bulmakta zorlanarak başlar. Cisim aklındadır ama ismi bir türlü aklına gelmez. Dilinin ucunda olan isimleri söyleyemez ve zamanla konuşma becerisini kaybederek ifade edemez hale gelir.
Tarihleri Ve Bilinen Yolları Kaybeder
Hasta başlarda günlerde sıkıntı yaşar ve zamanla haftanın hangi gününde olduğunu hatırlayamaz. Aylarda ve son zamanda yılda sıkıntı yaşar. Hastalık ilerledikçe gün kavramı yok olur. Hasta her gün gittiği yolda hatırlama güçlüğü çeker. Başlarda sık gitmediği yerlerdeki yolları sonraları ise her gün gittiği yolu karıştırmaya hatta kaybolmaya başalar.
Çok Basit Konularda Kararsızlık
Çok basit olan konularda bile hasta karar veremez ve seçim yapamaz. Mesela önüne gelen yemekten hangisini yemek istediğine bile karar veremez hale gelmektedir. Karar mekanizması bozulması ve seçim yapamama en belirgin alzheimer belirtileri arasındadır.
Hesap Yapamama, Pratik Düşünmede Zorluk Çekme
Önceleri çok basit hesapları kafasından yapan kişiler sonraları bu hesaplamalarda karışıklık yaşamaktadırlar. Hesap yapamaz hale gelmektedir. Pratik düşünme becerisinin ortadan kalkması ile birlikte hasta olaylar karşısında sadece donup kalmaktadır. Ne yapacağını bilemez halde bakakalır.
Eşyaların Yerlerini Bulamama
Koyduğu eşyanın yerini unutarak eşyayı bulamamaya başlamak en bilinen alzheimer belirtileri arasındadır. Başlarda kaybolmasın diye koyduğu eşyanın yerini unutur ve kaybolmasın diye sakladığı eşyayı kendi kaybeder.
Davranışlarda Ve Ruh Halinde Değişiklik
Davranışları değişmeye ve ruh hali birbirini tutmamaya başlar. Ani sinir patlamaları yaşar ve mutluyken üzgün hale gelebilir. Anı anını tutmamaya başlayan hasta da belirgin bir ruh değişikliği gözlenmesi alzheimer belirtilerinden olabilir.
Karakter Özelliklerinin Değişmesi, İnsanları Suçlama
Alzheimer belirtilerinden biri olan karakter özelliklerinin değişmesi ve kendi yaptıklarını yapmadı olarak gösterme çabasıdır. Yalan söylemeyen biri yalan söylemeye başlayabilir. Birilerinin eşyalarını onlardan habersiz alabilir. Soran olursa birilerini suçlayabilir. Davranışlarında ve yaptıklarında tutarsızlıklar sergilemeye başlar.
Sorumluluk Almaktan Kaçmak
Alzheimer hastalığının başlangıcında hasta kendini işlerden çekerek sorumluluk almak istememektedir. Hiç bir şeyi canı yapmak istemez. Sorumluluklarından kaçar ve elini eteğini her şeyden çekmek ister. Psikolojik bir sorunu olduğu düşünülse de bu  alzheimer belirtilerinden bir tanesi olabilir.

Alzheimer Tanısı Nasıl Konur

Alzheimer erken tanısı bu hastalık için hayati önem taşımaktadır. Bu belirtilerin bir kaçı yada hafif olsa da bazılarını yaşamakta iseniz mutlaka bir psikoloğa yada psikiyatra giderek muayene olmalısınız. Hastalığın erken tanısının konabilmesi için bir beyin filmi çekilir. Kan tahlilleri ve laboratuvar tetkikleri bu hastalığın erken tanısının konmasında yardımcı olabilir. Bu belirtiler başka hastalıkların belirtilerimi yoksa Alzheimer belirtisi mi olduğu yapılan tetkikler ile belirlenmiş olur. Alzheimer teşhisi konan kişinin Alzheimer evrelerini çok iyi bilmesi ve ileride yaşayacaklarını bilerek hareket etmesi çok önemlidir. Erken tanı konmuş olan hasta gerekli alzheimer tedavisi ile hastalığın seyrini uzatabilmektedir. Yakınları ve hasta için bu duruma kendini hazırlamak alzheimer evrelerini çok iyi bilerek hareket etmek gerekir.
Alzheimer evreleri ile ilgili   yazımızda hastalık hakkında daha  detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Alzheimer Tedavisi

Alzheimer belirtileri yaşayan kişilerin erken dönemde hastalığının farkına varması hayati önem taşımaktadır. Hastalık ilerledikçe kesin bir tedavisi olmamaktadır. Yapılan tedavi şekli hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz ama yavaşlatabilir. Alzheimer tedavisi ile hastanın yaşam kalitesi arttırılır, hastalık yavaşlatılır, hastalığın sendromları azaltıla bilinir. Hastalıktan dolayı bozulmaya başlayan psikolojik rahatsızlıklar bu yolla giderilerek hastaya gerekli antidepresan ilaç tedavisi başlatılır. Hasta bu sayede hastalık ile daha rahat başa çıkabilmektedir. Alzheimer hastalığı tedavisinde her geçen gün yeni şeyler öğrenilmekte ve alzheimer tedavisi daha etkili bir şekilde verilmeye başlanmıştır.

• Tedavide öncelikle hastaya yardım edilmeli ve bu yardım hastaya kabul ettirilmelidir. 
• Hastaya güven duygusu verilmeli ve hasta kendine güvenmeli ve bu hastalıkla başa çıkabileceğine kendini hazırlamalıdır.
• Alzheimer tedavisi gören kişi not almaya başlamalıdır. Günlük yapacağı her işi not almalı ve bilgilerini taze tutmaya çalışmalıdır. Eşyaların yerini bile not alarak bulmalıdır. Her koyduğu eşyanın yerini yazmalı ve bu not alımı beyni canlı tutmaya çok yardımcı olmaktadır.
• Alzheimer hastalığı teşhisi konan kişilerin araba sürmesi tehlikelidir. Mutlaka gideceği yere birilerinin onu götürmesi yanında eşlik etmesi gereklidir.
• Hastanın sağlığına ve yediği içtiği her şeye dikkat etmesi gereklidir.
• Alzheimer tedavisinde hobiler çok önemlidir. Hobilerini yapmaya devam etmeli yada kendine hobi bularak el becerisini geliştirmeye çalışmalıdır.
• Hastalık ilerlemeden hasta ve yakınları hastanın ileriki dönemlerinde bakım ihtiyacını planlamalı ve o planda hareket etmelidir.
• Çalışan bir alzheimer hastası zamanla çalışamaz olacağından dolayı ve birilerine zarar verebileceği bir işte çalışmaması gerekir.
• Bu hastalık maddi ve manevi zorluklar içerdiğinden hasta ve yakınları mutlaka destek almalıdır. Bu her kezin başına gelebilecek hastalıklardandır ve ilerlemeden teşhis önemlidir. Ailemizde ve kendimizde bu belirtileri gördüğümüzde mutlaka en yakın zamanda tedaviye başlanması gereklidir.