Kemik İliği Biyopsisi Neden Ve Nasıl Yapılır?

Kemik İliği Biyopsisi Nedir?

Kemik iliği biyopsisi neden yapılır? Kemik iliği biyopsisi nasıl yapılır? Kemik İliği biyopsisi nedir? Bu sorular sıklıkla bu biyopsiye ihtiyaç duyulan durumlarda haklı olarak sorulur. Kemik iliği aspirasyonu  ile birlikte yapılır ve  işlem sırasında bazı büyük kemiklerimizdeki süngerimsi bir doku olan kemik iliği toplama ve inceleme işlemidir. Kemik iliği vücudumuzun kan hücrelerini üretmektedir. İşlevlerini doğru yapıp yapmadıkları bu test sayesinde belli olur. Bazı kanser türleri ve bazı kan hastalıkları bu ilik testi ile belli olmaktadır. Bu testte işlevlerinin doğru yapılıp yapılmadığı ve anormal hücrelerin olup olmadığı incelenir.
Kemik iliği yapısı sıvı bir kısımla ondan daha katı bir kısımdan oluşmaktadır. Kemik iliği biyopsisinde yapılan iki işlem vardır. Kemik iliği sıvısından bir iğne ile sıvı çekme işlemine kemik iliği aspirasyonu denirken katı kısımdan parça toplamak için daha büyük bir iğne kullanılır ve bu işleme de kemik iliği biyopsisi adı verilir. Bu iki işlem aynı anda yapılarak incelemeye alınır. Bu iki işlemin genel adı da kemik iliği muayenesi olarak adlandırılmaktadır.

Kemik İliği Biyopsisi Neden Yapılır?

Bu işlem kan hücreleri ve kemik iliği hakkında doktora ayrıntılı bir bilgi sunmaktadır. Genelde bu işlem yapılan kan testlerinizde kan hücrelerinde bir anormallik olduğunda yapılmaktadır. Şüpheli bir durumda ayrıntılı bilgiye ancak bu biyopsi sonucunda erişilir. Oluşan kan hücrelerinin miktarı, durumu, türü bu biyopsi sonucunda netleşir.

Kemik iliği biyopsisi hangi durumlarda yapılır?

• Kan hücrelerini ilgilendiren veya kemik iliği ile ilgili bir hastalığın teşhisi için yapılır,
• Şüphelenen hastalığın ilerleyişini yada aşamasını anlamak için,
• Metabolizmayı yada demir seviyesini kontrol amaçlı,
• Yapılan tedavi sonucunu iyileşme miktarını gözlemek için yapılabilir.

Kemik İliği Biyopsisi Hangi Hastalıklar İçin Yapılır?

• Kemik iliği bozuklukları,
• Anemi (kansızlık),
• Amiloidoz,
• Başka bir bölgeden kemik iliğine sıçramış olan kanser var mı bakılır,
• Lösemi, lenfoma ve miyelomları içeren kan ve kemik iliği kanserleri var mı,
• Bulaşıcı bir çok hastalığın teşhisinde,
• Nöroblastom,
• Hemokromatozis,
• Kan hastalıklarında bazı kan hücrelerinin sayısı çok önemlidir. Bu kan hücrelerinin fazla yada az üretildiğine bakılarak teşhis konur. Bu hastalıklardan bazıları  trombositoz, pansitopeni, lökopeni, lökositoz, trombositopeni ve  polistemidir.
  

Kemik İliği Biyopsisi Nasıl Yapılır?

Kemik iliği biyopsisinden  genelde acı ve ağrı verir korkusu ile çekinilmektedir. Bu işlem ağrı ve acı vermeyen bir işlem olup çok da çabuk bitmektedir. İşlem için önceden bir hazırlık yapmaya gerek yoktur. Bu işlem sizi korkutuyor ise mutlaka önceden doktorunuz ile konuşmalısınız. İşlem öncesi size gerek duyulur ise bir sakinleştirici de verilebilir. İşlem lokal anestezi ile yapılmaktadır.
İşlem yapılmadan önce doktorunuza bir alerjiniz var ise, devamlı kullandığınız bir ilaç var ise ve devamlı bir ek gıda kullanıyor iseniz mutlaka söylemelisiniz. Bu bilgiler işlemi yapacak doktorunuz için çok önemlidir.
İşlem çok basit bir işlemdir ve ille de hastanede yapılmasına gerek yoktur. Doktorunuz bunu bir klinikte hatta muayenehanesinde bile yapabilir. Kemik iliği biyopsisi ancak bir onkoloji uzmanı, özel eğitim almış  bir tıbbi teknolog yada  kan bozuklukları üzerine uzman olan bir doktor (hematolog) tarafından yapılabilir.

Kemik İliği Biyopsisi Ne Kadar Sürer

Bu işlem kısa bir işlem olup 30 dakika kadar sürmektedir. Eğer damar yolu ile bir sakinleştirici verilmiş ise hazırlık aşaması bir miktar daha uzayabilir. Hazırlık aşamasında kan basıncınız ve kalp atışınız kontrol edilir. Biyopsi uygulanacak olan yer lokal bir anestezi ile uyuşturulur. Uyuşturulduğu için işlem sırasında bir acı ve ağrı duymazsınız. İşlem lokal anestezi ile yapıldığı için bilinciniz yerinde olur. Korkan ve endişelenen kişilere damar yolu ile sakinleştirici verilebilir.
İşlem öncesi iğne yapılacak olan bölge temizlenir ve dezenfekte edilir. Bu işlem genelde leğen kemiğinden yapılmaktadır. Leğen kemiğinin arka tepe noktasından kemik iliği sıvısı ve doku örneği toplanır. İşlem göğüs kemiğinden yada kalçanın kasığa yakın ön kısmından da yapılabilir. Bebeklerde ve çocuklarda bu işlem bacak kemiği dizinin alt kısmından da yapılabilir. Sizden yan yada yüz üstü yatmanız istenerek sadece biyopsi yapılacak yer görünecek şekilde üstünüz kapatılır.

Kemik İliği Aspirasyonu

İlk önce kemik iliği aspirasyonu yapılmak üzere işleme başlanır. Doktorunuz küçük bir yarık açarak iğneyi daha kolay batırabilmeyi sağlar. Kemik içinden kemik iliğine doğru küçük bir iğne batırılır. İğne tam olarak kemiğin içerisine girdiğinde hafif bir ağrı olabilir.
İğne ucuna bir şırınga eklenir ve doktorunuz bu şırıngayı çekerek kemik iliği sıvısından çeker. Bu işlem sırasında ayağınız boyunca gelip giden bir ısınma, emme ve çekme duygusunu hissetmeniz normaldir. Bir kaç dakika kadar kısa süren bu işlemde bir kaç örnek alınabilir. Kuru tap denen bir durum ile karşılaşılabilir. Bunun anlamı yeterli sıvı çekilememiştir. Çok nadir karşılaşılan bir durumdur ve iğne ile yeni bir işlem yapılarak sıvı yeniden çekilir.

Kemik İliği Biyopsisi

Kemik iliği biyopsisi ile kemik biyopsisi birbiri ile karıştırılır. Kemik biyopsisinde kemikten örnek alınır iken kemik iliği biyopsisinde ise kemiğin özünden örnek toplanır. Bu işlem için biraz daha büyük bir iğne kullanılır. Bu iğne bu işlem için özel tasarlanmış bir yapıya sahiptir. Biyopsi işlemi esnasında çekme ve çok az bir ağrı hissedebilirsiniz. Bu işlem de diğeri gibi bir kaç dakika kadar sürmektedir.
Kemik iliği biyopsisi sonrasında oluşan kanama için buraya kalın bir bandaj ile baskı uygulanır. Kanama durduktan sonra küçük bir bandaj ile yara kapatılır. Sizden sırt üstü yatmanız ve biyopsi yapılan yere 10-15 dakika kadar bir baskı uygulamanız istenmektedir. İşlem sonrası çok rahatlıkla ayağa kalıp gündelik yaşamınıza devam edebilirsiniz.
Sakinleştirici alarak bu işlemi yaptıran kişilerin mutlaka yanında birini getirmeleri gereklidir. Sakinleştirici alan kişilerde 24 saat kadar evde istirahat etmeleri önerilir. Sakinleştiricinin etkisi ile yavaş tepki verme, uyku hali yaşanabileceği için 24 saat kadar dinlenmeleri onlar için çok daha iyi olur.
Bu işlem sonrasında bir hafta biyopsi yapılan yerde bir hassasiyet, ağrı hissetmeniz normaldir. Böyle bir durum için ağrı kesici kullanabilirsiniz. Kısa yürüyüşler ve bölge üzerine soğuk uygulama yapmanız faydalı olur. Yapıştırılan bandajı 24 saat çıkarmamalısınız. 24 saat içerisinde duş almayın, denize, havuza, saunaya girmeyin, yarayı temiz ve kuru tutun. Küçük bir kanama olabilir ama kanama bandajı ıslatmış ise ve fazla ise mutlaka doktorunuza bunu bildirin.

• İşlem bölgesinin şişmesi,
• Ateşlenme, 
• Kanama,
• Kötüleşen ağrı,

Biyopsi yapılan yerden iltihap gelmesi gibi durumlarda hemen doktorunuza baş vurmalısınız. Küçük bir kanama normal sayılır ama devamlı dinmeyen ateş ve diğer belirtilerde var ise mutlaka doktorunuz ile konuşmalısınız. Genelde bir reaksiyon göstermeden 24 saat dilimi içerisinde geçer. 24 saat içerisinde kendinizi yoracak işler ve egzersizlerden uzak kalmalısınız.

Kemik iliği kanseri yaşam süresi hakkındaki makalemiz ilginizi çekebilir.