Bacaklarda Ödem Nedenleri

Bacaklarda Ödem Nedenleri

Bacaklarda ödem nedenleri bazı metabolik hastalıklar, böbrek hastalığı, kalp yetmezliği gibi vücutta ödem yapabilecek ve tüm vücudu etkileyebilecek bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Vücutta ödemin en sık görüldüğü yer ayak bilekleri, ayaklar ve bacak bölgesidir. Isınan havalarla birlikte vücut daha fazla su tutmaktadır. Çok önemsenmeyen bacaklarda ödem sorunu aslında çok ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir.

Vücutta sıvıların dolaşımını sağlayan lenf  kanalları bulunmaktadır. Lenf bezlerine sıvı taşıyan bu sıvı kanalları kilolu, az hareket eden, ayakta çalışan kişilerde bu lenf kanallarının az çalışması ya da tıkanması tek bacakta ödem yada bacaklarda ödem nedenlerindendir. Kimi zaman ilerleyen bu tıkanmalar fil hastalığı gibi görünen ileri ödem nedenlerindendir.

Ödem Nasıl Oluşur

Damar içerisinde dolaşan sıvıların damar dışına çıkması ve doku araları ile cilt altında birikmesi sonucunda vücutta ödem oluşur. Ödemin en genel tanımı vücutta bazı bölgelerde meydana gelen şişliklerdir. Vücutta  deri ve diğer dokularda, hücreler arası mesafede, normalde bulunması gerekenden daha fazla sıvı bulunması şeklinde de açıklanabilmektedir.
Ödem genelde eklem bölgelerinde ayaklarda, ayak bileği ve bacaklarda görülmektedir. Gözle görülen en çok şahit olunan bu bölgeler dışında vücutta içerisinde de kan damarları, hücreler, hücreler arası mesafe, beyin omurilik mesafesi, karın boşluğu, akciğer, kalp zarı gibi iç bölgelerde de görülmektedir.
Alınan su ve tuz miktarı vücutta ödem oluşumunda önemli bir yer taşırlar. Bir gr tuz vücutta 200 ml yani bir bardak su tutulmasına neden olmaktadır. Gözle görülür vücutta oluşan bir ödemde 3 lt kadar su  birikmiş demektir. Ödemlerde en etkili sebep böbreklerdir ve böbrek rahatsızlıkları vücutta ödem yapan en etkili sebeplerden biridir.

Bacaklarda Ödem

Vücudumuzda ödem iki şekilde bulunmaktadır. Tüm vücudu etkileyen genel bir ödem ve bölgesel bir ödem şeklindedir. Ödem şekilleri ve bulunduğu bölge itibari ile bize hangi hastalığın habercisi oldukları hakkında bilgi verirler. Vücut organlar ve bölgelerle adlandırılan parçalar halindedir. Göz, kulak, sağ kol, sol bacak gibi bölgeler ile sınırları çizilmiştir. Tek bacak şişmesi bölgedeki lenf akımının aksaması kaynaklı olabilir. Tek bacak ödemlerinde tıkayıcı bir kitle, enfeksiyon yada damar tıkanıklığı tek bacak şişmesine neden olabilir.
İki bacakta birden oluşan ödem varisler, kalp yetersizliği, guatr, lenfatik tıkanıklık, böbrek sorunları, aşırı tuz tüketimi, sürekli oturma ve hareketsizliğe bağlı gerçekleşebilmektedir. Bacaklarda ödem nedenleri,  biçimleri, dereceleri ve sürelerine göre sistemik ya da lokal kimi hastalıkların da habercisi niteliğindedir. Bunların yanında hamilelik, ilaç kullanımı da bacaklarda ödem nedenlerindendir. Bacaklarda ödem yanında nefes darlığı, çarpıntı, bel-göğüs ağrıları gibi ek yakınmalar da bacak ödemine de eşlik edebilir. Vücutta kronik hastalık durumuna bağlı halsizlik, güç kaybı, kolay yorulma, isteksizlik, vücut direncinde ve efor kapasitesinde düşüklük görülebilmektedir.

Tek Bacak Şişmesi

Tel bacak şişmesinin nedeni genelde o bacağa ait kan damarları veya lenf kanalları hastalıklarında gözlenir. Bacakta yer alan toplar damarlar kirli kanı kalbe götürmekle görevlidirler. Yer çekimine karşı görev yapan bu yapılar  aşırı kilo, ayakta çalışmak, çok doğum yapmak veya ailesel özellikler nedeniyle oluşan yapısal bozulmalar kanın bacaklarda göllenmesine neden olmaktadır. Bacaklarda venöz yetmezlik olarak adlandırılan bu durum, hastalığın derecesine ve kişinin bedensel, yaşamsal özelliklerine bağlı olarak  tek bacak şişmesine  neden olur. Bir çok farklı sebebe bağlı olarak kanın toplar damarlar içinde pıhtılaşarak, toplar damar pıhtısı oluşturması (venöz tromboz) tek bacakta şişmesinin en  sık görülen nedenleri arasında yer alır. Tedavisi çok önemli olan bu rahatsızlık, kimi zaman yaşamı tehdit edebilen toplar damar pıhtılarına saatler içinde oluşan bacak şişmesi, ağrı, ısı artışı ile bacak renginde kızarma veya koyulaşma gibi belirtiler de tek bacak şişmesinin yanında görülebilmektedir.

Hamilelikte Bacaklarda Ödem

Bacaklarda ödem nedenleri arasında hamile iken bacaklarda oluşan şişmeler de yer almaktadır. Bu şişme hamileliğin son aylarında başlar hamileliğin bitimi ile son bulmaktadır. Hamilelikte bacaklarda ödem oluşması özellikle 6 aydan sonra hemen hemen her hamilede görülmektedir. Hamilelikte hormon değişikliklerinden kaynaklı  bacaklarda şişme görülebilmektedir. Özellikle ilerleyen aylarda bebeğin büyümesi sonucu annenin ana toplardamar ve lenf kanalları üzerine baskı oluşturmasına neden olur. Bebeğin anne karnında asimetrik durmaması ve bir tarafa fazla yüklenmesi, o bacakta giderek artan ve ciddi boyutlara ulaşan tek bacak şişmesine neden olur. Bu baskı nedeni ile toplar damarlarda pıhtılaşma ve tıkanma oluşabilmektedir. Mutlaka hamilelik dönemlerinde aşırı şişen bacak ödemleriniz olur ise doktorunuza danışmalısınız.

Tuz Bacaklarda Ödem Nedenleri

İnsan vücudunda oluşan ödem sıvı birikmesi kaynaklıdır. Bacaklarda ödem nedenleri uzun süre ayakta kalmaya bağlı gelişebilmektedir. Vücutta ve bacaklarda ödem oluşmasında tuzun rolü çok büyüktür. Bir gram tuz tam 200 ml yani bir bardak suyun vücutta tutulmasını sağlamaktadır. Kalp yetersizliği bacaklarda ödem nedenlerindendir ve akciğerlerde de sıvı birikmesi nefes darlığı sorununa yol açmaktadır. Sabahları kalktığınızda göz çevrenizde şişme sorunu var ise bu fazla tuz alımından böbrek sorunu olarak karşımıza çıkan bir belirtidir. Vücutta protein kaybı yaşandığında da vücutta şişmeler görülmektedir.
Ödem öncelikle yumuşak dokularda şişme yapmaktadır. Aşırı tuz alımı böbreklerden atılamaz ise vücutta şişme yani ödem yapmaktadır. Öncelikle ödem ayak bileği ve göz çevresinde oluşmaktadır. Normalde alınması gereken tuz miktarı, yaşa ve aktiviteye göre değişiklikler göstermektedir. Çok spor yapan biri vücudundan bu fazla suyu ter ile atarken devamlı oturarak iş yapan biri hiç bir şekilde atamamaktadır.  Hazır soslar, yapay tatlandırıcılar, bazı baharatlar, alkollü içecekler, bol kafeinli içecekler tüketmekte bacaklarda ödem nedenlerindendir.

İlaç Kullanımı Bacaklarda Ödem Nedenleri

Ağrı kesici ilaçlar özellikle romatizma ilaçları vücutta tuz ve su tutarak ödeme yol açmaktadır. Hormon ilaçları ve özellikle de kortizon ilaçları vücutta tuz ve su tutarak bacaklarda ödem nedenleri arasındadır. Özellikle kortizon kullanan kişilerde görülen birden kilo alma vücudun su tutması kaynaklıdır. Hormon ilaçları da aynı şekilde su ve tuz tuttukları için bacaklarda şişme yapmaktadır. Aşırı hareketsizlikte lenf dolaşımını ve toplardamar dolaşımını azaltacağı için özellikle kollarda ve bacakta şişme olması son derece normaldir. Kendinizde bu tür bir şişme fark ettiğiniz anda dolaşımın hızlanması için kalkıp hareket etmeye gayret etmelisiniz. Hep aynı pozisyonda oturan kişilerde özellikle yaşı ilerlemiş kişilerde kan dolaşımı yer çekimine karşı baş edemez ve sıvı alt kısımda birikerek ödem oluşturmaktadır. Ayakları ve bacakları yüksek bir yere kaldırmak çok faydalı olmaktadır.

Bacaklarda Ödem Tedavisi

Bacaklarda ödem bir kaç günlük bir sorun olmaktan çıkmış ve devamlılık gösteriyor ise mutlaka doktora gidilmelidir. Bacaklarda ödem nedenleri araştırılarak hastalığın kaynağı bulunmalıdır. Gerekli tedaviler mutlaka yapılmalıdır ki bacaklardaki şişme inebilsin.Vücutta ödem çok ciddi bir sorundur.
Göz çevresi, ayak bilekleri, eller ya da vücudun herhangi bir yerinde şişme ve sıvı birikimi fark edildiğinde fazla zaman yitirmeden bir doktora danışmak bu konuda çok önemlidir.
Özellikle kalp ve damar hastalıkları kaynaklı bir damar probleminden dolayı şişme mevcut ise bu çok önemli bir sorundur. Doktorunuzun dedikleri ve verdiği ilaç tedavisi şişmenin geçebilmesi en önemlisi hastalığın tedavisi için çok önemlidir. Tedavide idrar söktürücü ilaç kullanımı birinci derecede çok önemlidir. Bu konuda da çok dikkat edilmelidir fazla miktarda idrar söktürücü de kullanmak kişide yan etkiler yapmaktadır.
Genelde yoğun ödem olan bacaklarda variz çorabı doktorlar tarafından reçete edilmektedir. Doktor vermedikçe giyilmesi sakıncalıdır.
Böbreklerden protein kaybı olan ya da böbrek yetersizliği gelişmiş olan hastalarda proteinin tamamlanması, diyetin ayarlanması, alınan tuz miktarını azaltılması bacaklarda ödem tedavisi için çok önemlidir.
Karaciğer yetersizliğine bağlı ödemlerde de eksik proteinin tamamlanması ve idrar söktürücü ilaç tedavisi  uygulanması önerilmektedir.
Yediklerimize çok dikkat etmeli, fazla tuz alımının engellenmesi, alkol alınmaması, hazır besin ve soslardan uzak durulması, sigara ve kafeinli içeceklerin azaltılması mutlaka gereklidir.
İlaç kullanımından dolayı oluşan ödemlerde yapılacak olan perhize çok dikkat edilmeli ve ilaç dozlarının ayarlanması çok önemlidir.
Hareketsizlikten oluşan ödemlerde mutlaka kişinin aktivitelere zaman ayırması ödem atmak için çok önemlidir.
Bacakların antibakteriyel yağlarla ovulması çok faydalıdır. Lavanta yağı, ada çayı yağı, zerdeçal yağı, zencefil yağı gibi antibakteriyel yağlar ödem atma konusunda çok faydalıdır. Sabah ve akşam bu yağlarla bacaklar ovularak masaj yapılmalıdır.
Sol alt karın ağrısı nedenleri ile ilgili yazdığımız makalemiz ilginizi çekebilir.