Uyuz Hastalığı - kadinvsaglik.com

Uyuz Hastalığı

Son zamanlarda görülme sıklığı artan ve bulaşıcı olan uyuz hastalığına, gözle görülmeyen bir canlı türü olan Sarcoptes scabiei hominis akarı sebep oluyor. Uyuz böceği olarak da bilinen bu akarın bıraktığı yumurtalar ciltte alerjik reaksiyon yaratıp, hastalarda aşırı kaşıntı yaratıyor. Kişiden kişiye fiziksel temas ile çok hızlı bir şekilde bulaşabilen uyuzun tedavisi için ilaç kullanımına ve hijyen şartlarına çok dikkat etmek gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. İbrahim Özcan, uyuz hastalığı ile ilgili bilgi verdi.
Uyuz Hastalığı

Uyuz nedir?

Uyuz, gözle görülemeyen bir canlı olan Sarcoptes scabiei hominis akarının neden olduğu ciltte şiddetli kaşıntılar ile seyreden, bulaşıcı bir hastalıktır.

Uyuz kimlerde görülür?

Uyuz hastalığı her yaş ve cinsiyette, tüm etnik gruplarda ve tüm sosyoekonomik düzeylerde görülebilir. Bununla birlikte bağışıklık sistemi yeterince iyi olmayan kişilerde ağır seyredebilir. Hastalık kişiden kişiye genellikle 15-20 dakikalık bir sürede fiziki temasla (aynı yatakta yatma, el ele tutuşma gibi) bulaşabilir. Hijyen şartlarının yeterince iyi olmadığı toplu yaşam alanlarında özellikle okullar, yurtlar, bakım ve rehabilitasyon evleri, askeri kışlalar ve hapishaneler en sık görüldüğü yerlerdir.

Uyuz belirtileri nelerdir?

Uyuz belirtileri arasında özellikle el bilekleri, parmak araları, kol iç kısmı, koltuk altı, göbek çevresi, kalça, ayak bilekleri, kadınlarda meme uçları erkeklerde genital bölgede şiddetli kaşıntı ve beyaz gri renkli tünel benzeri 1-10 mm uzunluğunda yapılar bulunur. Bununla birlikte kaşıntıya bağlı kaşıntı izleri, küçük kabarcıklar ve sivilceye benzer yapılar ile seyreder. Çocuklarda kulak arkası, yüz, avuç içi ve ayak tabanında da kaşıntı oluşabilir. Geçeleri artış gösteren kaşıntılar, hastayı uykudan uyandıracak şiddette olur.

Uyuz sebepleri nelerdir?

Uyuzun sebebi gözle görülemeyen ve insan cildinde yaşayabilen bir akar türü olan Sarcoptes scabiei hominisdir. Bu parazit insan cildinde yaşayabilen ve üreyebilen bir canlıdır. Derinin üst tabakalarında tünel açarak ve buralara yumurtalarını bırakarak ilerler. Bu yumurtaların neden olduğu alerjiye ve ciltteki tahribata bağlı kaşıntı ortaya çıkar. Ortak kıyafet, havlu ve nevresim kullanımı, uzun süreli fiziksel temas ve cinsel ilişki bu parazitin bulaşma ihtimalini arttırır.

Uyuz hastalığının tanısı nasıl konulur?

Uyuz hastalığının spesifik bir laboratuvar tetkiki yoktur. Genellikle tutulum bölgeleri ve lezyonların görünümü, kaşıntının şiddeti, geceleri artması ve yakın temasta olduğu bireylerde benzer şikayetlerin olması uyuz hastalığını düşündürür. Bunun yanı sıra çıplak gözle ya da dermatoskopik muayene ile bazen Sarkoptun neden olduğu tüneller görülebilir. Şüphelenilen alandan alınan örneğin mikroskobik incelemesinde de bazen sarkoptu ve yumurtaları görmek mümkün olabilir.

Uyuz hastalığının tedavisi nasıl yapılır?

Uyuz hastalığının tedavisinde permetrin içeren kremler, sülfürik merhemler, lindan içeren losyonlar, krotamiton içeren kremler ve benzil benzonat losyonları bulunmaktadır. Hastaların kaşıntı şikayetlerini azaltmak için oral olarak alınan kaşıntı ilaçları da tedaviye eklenir. Ayrıca henüz Türkiye'de bulunmayan ağızdan alınan uyuz ilaçları da mevcut olup bazı hastalar yurt dışından getirtebilmektedirler. Uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlar uyuz akarlarını ve yumurtalarını hemen öldürerek etkisiz hale getirse bile, hissedilen kaşıntıyı hemen gideremezler. Bu kaşıntı, deride devam eden alerjik reaksiyonun sonucu olarak ortaya çıkar.

İlaç tedavisinin yanı sıra günlük yaşamda kişinin hijyenine dikkat etmesi gerekir. Hastanın çamaşırları, havlu ve nevresimleri 60 derecede yıkanmalı ve kızgın ütüyle ütülenmelidir. Yıkanamayacak eşyaların ağzı bağlı olan bir poşet içerisinde ortalama üç gün saklanması yeterli olur. Halı ve mobilyalar elektrikli süpürge ile süpürülmeli sonrasında toz torbası değiştirilmelidir.

Aynı yaşam ortamını paylaşan tüm aile bireylerinin, o anda aktif şikâyetleri olmasa bile aynı anda tedavi edilmesi gerekliliği unutulmamalıdır. Bunun sebebi aynı evde yaşayan kişilere uyuz hastalığının bulaşma riskinin yüksek olması ve uyuz hastalığının bulaştıktan sonra ilk belirtilerini göstermesinin 2 ile 6 haftayı bulmasıdır.

Hiç yorum yok