Kabızlık Sebepleri Ve Tedavisi

Kabızlık Nedir?

Kabızlık normal dışkılama işleminin haftada 3 yada daha az olması durumuna verilen addır. Normalde günde bir defa dışkılama yapan bir kişinin, bu dışkılama süresinin haftada 3 yada aza inmesi durumu bu hastalığın belirtilerindendir. Her insanın bağırsak hareketleri farklılıklar göstermekte olup, kimi insanların günde 3 defa dışkıya çıkması normal kabul edilirken kimi insanlar ise bu dışkılamayı haftada 3 defa yapabilirler.

 

Kabızlık Çeşitleri Nelerdir?

• Şiddetli Kabızlık: Bu kabızlık türünde insanlar haftada 1 defa yada daha az dışkılama yapar.
• Akut Kabızlık: Bu kabızlık türü birden ortaya çıkar ve bazı tümörlere ve hastalıklara bağlı olabilir.
• Kronik Kabızlık: Bu kabızlık türü uzun süre süren artık kronikleşen bir hastalık halindedir.

 

Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

• Uzun süre dışkılama yapamama
• Dışkının sert ve zorlanarak yapılması
• Tuvaletinizi yaptığınızda daha dışkı yapmanın bitmemiş gibi bir histe olmanız

   

Normal Dışkılama Nasıl Yapılır

• Bağırsaklarımızın iyi çalışması sağlıklı bir boşaltım belirtisidir. Yemekten sonra yediğimiz besinler 2-3 saat içerisinde ince bağırsaklara gelerek kalın bağırsağa ulaşırlar.
• İnce bağırsaktan gelen besinler kalın bağırsağa ulaştıktan sonra, kalın bağırsak tarafından besin içerisindeki su emilmeye başlar ve bağırsak içerisindeki bu besinler katılaşmaya başlayarak dışkı oluşumu sağlanır
• Katılaşan besinler dışkı haline geldikten sonra bağırsak tarafından aşağıya itilerek rektuma ulaşması sağlanır. Rektum kalın bağırsağın son bölümüdür ve buraya gelen dışkı artık atılma hissi uyandırır.
• Dışkılama hissi makatı kontrol eden kasların gevşemesine ve dışkının dışarı atılmasıyla son bulur.

Kabızlığın Sebepleri

• Kalın bağırsağın yapısının bozulması, daralması ve tıkanıklıklar buna neden olabilir 
• Kas ve sinir uyarılarındaki düzensizlikleri oluşturan bazı hastalıklardan dolayı olabilir. Omurilikte oluşan tahribatlar, felç gibi bazı hastalıklar.
• Sağlıksız beslenen kişilerde bu hastalık görülür. Kişiler yeterince lifli gıda tüketmedikleri için bağırsak fonksiyonları sağlıklı çalışmamaktadır.
• Yeterli su içmemek bağırsak fonksiyonlarını bozabilir ve kabızlık sorunu ortaya çıkabilir.
• Çok fazla süt ve süt ürünü tüketen kişilerde de görülebilir.
• Psikolojik sebeplerden dolayı bu hastalık yaşanabilir ve gerekli tedavi ile düzelir.
• Bazı hastalıklar kabızlık şikayeti oluşturabilirler. Şeker hastalığı, tiroitlerin düzensiz çalışması, romatizmal hastalıklar bu gibi durumları doğurabilir.
• Kullanılan bazı ilaçlar kabızlık sorununu yan etki olarak yapabilir.
• Hormanal değişimler yaşayan insanlarda kabızlık sorunu ortaya çıkabilir. Gebelikte yeni anne olacak kişilerin hormonları değiştiğinden bu sorunla karşılaşabilir.
• Bebek doğduktan sonra yeni anne olan kadınlarda bu sorun sıklıkla yaşanır.
• Sık seyahat eden kişilerde bu tür sorunlar yaşanabilir.
• Hareketsiz insanlarda uzun süre oturmalarından kaynaklı bağırsak tembelliği ortaya çıkabilir. Bu durumda kabızlığı doğurur.
• Yaşlanmadan dolayı tüm kasların zayıflaması normaldir. Bağırsak kaslarında yaşlanmadan dolayı zayıflar ve işlevlerini yeterince yerine getiremeyebilir. 
• Alkol ve kafeinli içecekleri çok tüketmekte bu hastalığa neden olabilir.
• Kalın bağırsak kanseri olan kişilerde görülür. Ciddi bir durum ile karşılaşmamak için devamlılık gösteren kabızlıkta mutlaka doktora gidilmelidir. 

Doktora Ne Zaman Gitmeliyiz?

• Devamlılık gösteren kalıcı kabızlıklarda
• Diyet yapıp beslenme düzenimizi değiştirdiğimiz halde düzelmeyen bir haftayı geçen kabızlıklarda
• Dışkıda incelmeler yada kalınlaşmalar oluyorsa
• Dışkımızda kan var ise 
• Karın ağrısı ve hassasiyet geçmiyorsa
• Dışkıda anormallik varsa
• Dışkılama işleminde ishal ve kabızlık devamlı oluyor bu durum birbirini takip ediyorsa.

 

Doktora Gidilmezse Oluşan Komplikasyonlar

• Sert dışkı kasların büzülmesine yırtılmasına veya basur oluşumuna neden olur.
• Rektal dokunun küçük miktarda itilmesi '' rektal prolapsus'' oluşturarak makattan mukus salgılanmasına yol açabilir.
• Bu durumun devamlılık göstermesi bağırsağın zarar görmesine neden olur.
• Kabız olduğunuzda içtiğiniz müshil benzeri ilaçlar bağırsak tembelliğine neden olur.
• Eğer bu durum bir başka hastalıktan dolayı oluyorsa doktora gidilmediği takdirde bu hastalık ilerler ve sizin haberiniz olmadan daha kötü neticeler doğurur. 
• Kolon kanserinin belirtisi olan bu durumda kanserin bilmeden ilerlemesini sağlarsınız.
  

 

Kabızlığa Hangi Bölüm Bakar?
Kabızlık için doktora  Dahiliye yani İç Hastalıkları Bölümüne giderek tedavinizi olmanızı öneririz.

 

Kabızlık İçin Yapılan Tetkikler Nelerdir?

Doktorunuz tüm belirtileri inceledikten, kullandığınız ilaçların ve diğer hastalıklarınızı değerlendirdikten  sonra size ya ilaç tedavisi uygular. Eğer belirtiler sonucu  gerek görürse tam kapsamlı testler yapılabilir.

Baryum enema grafisi: Bu testte  kalın bağırsak ve rektum röntgen ile görülür.
Anorektal bölgenin röntgeni:  Bu testte hamur gibi dışkıya yakın bir madde ile rektumunuz doldurulur. X ışınları ile rektumdan hamur benzeri madde dışarı atılırken kas kasılmaları ve dışkının bütünlüğü incelenmek sonucu bu test yapılır.
Rektum ve alt veya sigmoid kolon incelenmesi testi: Bu testte doktorumuz ışıklı ince bir tüp yardımıyla kolon ve rektumun içini inceler.
Rektum ve tüm kolon incelenmesi: Kolonoskopi de denen bu incelemede doktorumuz kamera takılı ince bir boru yardımı ile tüm kolonu inceler.
Anal sfinkter kas fonksiyonu değerlendirilmesi: Doktorumuz bu işlemde ince, esnek bir tüp yardımıyla rektuma gelir ve bir baloncuk patlatır. Bu işlem sonucu kasların işleyişi ölçülür.
Gıdaların kolondan ne kadar iyi geçtiğinin araştırması:  Doktorumuz bu işlemde size X-ray cihazından görülen bir kapsülün bir kaç gün boyunca yutmanızı sağlar ve bu kapsüllerin ne kadar ilerlediği incelenir.

 

Kabızlık Tedavisi

• Hastanın tüm testleri yapıldıktan sonra belirlenen bir hastalığı var ise ona yönelik ilaçlar kullandırılır.
• Kabızlık bağırsaklarla ilgili bir problemden dolayı kaynaklanıyorsa ona yönelik ilaç ve tedavi yöntemleri uygulanır.
• Bu hastalıkta altta yatan başka bir neden yoksa genellikle yaşam tarzı ve diyet listesi uygulanır.  
• Cerrahi bir işlem gerektiriyorsa cerrahi işlem yapılır.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri Ve Diyet 

• Yüksek lifli zengin gıdalara başlayarak az lifli gıda alımı sınırlanarak yüksek lifli gıda tüketimine dikkat edilmelidir.
• Mutlaka her gün yürüyüşe çıkılmalıdır. Yürümek bağırsak kaslarını kuvvetlendirir ve daha rahat dışkılama yapılmasına sebep olur.
• Bol su içmek yediğimiz yiyeceklerin daha rahat dışarı atılmasını sağlar. 
• Tuvalette uzun kalmaya dikkat ederek kasların çalışması için onlara zaman ayırmak gereklidir.

Kabızlıkta İlaç Tedavisi

Bu tedaviler de işe yaramazsa doktorumuzun önerdiği bazı ilaç tedavileri uygulanmalıdır.

• Lif kaynaklı bazı ilaçlar su ile ağızdan alınır.
• Bağırsak ritmini uyaran ilaçlar verilir.
• Dışkı yumuşatıcı ilaç tedavileri
• Sıvıların kolon içinde hareketini sağlayan ilaç tedavileri
• Dışkının daha kolay geçişi için uygulanan ilaçlar.

Cerrahi Tedavi Yöntemleri

Yapılan testler sonucu cerrahi bir müdahale gerektiren durumlar doktorunuz tarafından incelenerek nasıl bir tedavi yapılacağı belirlenir. Daralma var ise ona yönelik bir cerrahi işlem yada basur gibi gelişen komplikasyonlar sonucu basura yönelik bir cerrahi işlemler uygulanır. Hastanın ihtiyacına yönelik tedavi ve yapılacak olan işlem belirlenir.

Kabızlıkta Yenmemesi Gereken Yiyecekler

• Sabah kalkınca bir bardak sıcak suya yarım limon sıkılır ve içine bir tutam  tuz atılır. Bu her sabah yapılırsa bağırsakların hızlı çalışması sağlanır.
• Kuru üzüm lif bakımından oldukça zengin olup her gün bir avuç üzüm yiyin yada akşam yatmadan yarım bardak sıcak su içine yıkadığınız bir avuç kuru üzüm konarak sabaha kadar yumuşaması beklenir. Sabahleyin bu karışımın suyu içilir ve üzümler yenir.
• Keten tohumu yüksek lif içerdiğinden yemeklerinizde ve kahvaltılarınızda tüketmenizi öneririz.
• Keten yağını bir bardak su içine bir kaşık kadar koyarak içmek rahat dışkıya çıkmanızı sağlar.
• Hint yağı kabızlığı önleyen bir yağ olup, yatmadan önce bir fincan süte bir tatlı kaşığı hint yağı koyarak içmeniz kabızlığı önler.
• Ispanak kabızlığı önleyen sebzelerdendir. Bol bol tüketilmesini öneririz.
• Bal kabağı çok iyi bir bağırsak çalıştırıcı olup çorbasını ve püresini yemeniz bağırsak hareketlerini hızlandırır.
• İncir kabızlığı önleyen bir meyve olup hem kendisini yemek hemde akşamdan sıcak su içine koyacağınız inciri sabah kalktığınızda suyunu içmek ve inciri yemek bağırsaklarınızı yumuşatacak ve rahat dışkı yapmanızı sağlayacaktır.
• Armut yiyip üzerine bir bardak su içmek bağırsak hareketlerini hızlandıracaktır.
• Buğday ekmeği yerine kepekli ekmek yemek daha uygun olacaktır.
• Metabolizmayı hızlandıran çay tüketmek
• Sinameki bitkisi doğal bir müshildir. Çok zorlandığınız dönemde sinameki çayı içmek faydalıdır. Çok tüketmenizi önermeyiz. Sadece çok zorlandığınız dönemlerde içmeniz uygun olur.
• Susam ve susam yağı doğal bir müshildir. Bir avuç susam yemek bağırsaklarınızın harekete geçmesini sağlar. Bir bardak sıcak suya bir kaşık susam yağı koyarak içmek faydalıdır.
• Karnabahar, brokoli, erik, kivi gibi yiyecekler yemek
• Portakal gibi lifli meyve tüketmek faydalıdır.
• Lahana son derece faydalı bağırsakların hızlı çalışmasına etkili bir sebzedir.
• Nohut, fasulye, bezelye gibi yiyecekleri yemek faydalıdır.
• Zencefil çayı metabolizmayı hızlandıran çok şifalı bir çaydır.
• Elma yemek ve elma sirkesi tüketmek bu sorunu azaltacaktır.
• Papatya doğal bir müshil olarak bilinir. Her akşam bir fincan papatya çayı içmek rahat dışkıya çıkmayı sağlar.
• Hindistan cevizi yemek yada hindistan cevizinin yağını bir bardak sıcak su içine bir kaşık hindistan cevizi yağı koyarak tüketmek sizi rahatlatacaktır.
• Karahindiba otu ile demlenen çay çok faydalıdır.
• Her gün içilen bir bardak karbonatlı su mide ve bağırsakları temizler düzgün çalışmasını sağlar.
• 2 yemek kaşığı aloe vera jeli bir bardak meyve suyu veya suya ilave ederek  tüketmek müshil etkisi yapar.
• Kahve metabolizmayı hızlı çalıştıran bir içecektir. Kabızlık durumlarında tüketmek faydalıdır.
• Hint bektaşi üzümü çok faydalıdır.
• Ceviz, badem, fındık gibi kuru yemiş tüketmek 
• Kayısı yemek ve kayısı çayı içmek 
• Zettin yağı tüketmek
• Portakal ağacının yağraklarını, 10 adet olacak şekilde bir bardak su ile kaynatın her sabah içmek kabızlık sorununu çözer. Haftada 3 kez bir hafta yapmanızı öneririz.
• Zerdeçal çayı yada toz halde yemeklerde tüketmek çok faydalıdır.
• Muz kabız yapacağı için yenmesi uygun değildir
• Süt ve süt ürünü şeylerin çok yenmesi kabız yapar.
• Beyaz un ve hamur işlerinin yenmesi uygun değildir.,
• Elma, havuç
• Sarı leblebi
• Pirinç pilavı yağsız yemek faydalıdır

Kabızlığa Ne İyi Gelir

• Susam yağı ve susam doğal müshildir. Bir avuç susam yemek veya bir bardak sıcak suya bir kaşık susam yağı ekleyerek içmek.
• Sinameki çayı içmek
• Elma sirkesi içilmeli
• Aloe vere jelini bir bardak meyve suyu ile içmek
• Zencefil çayı içmek
• Hindistan yağını bir bardak su içerisine bir kaşık koyarak içmek
• Bol su içilmeli
• Kayısı çayı içmek  
• Zeytin yağı içmek
• Zerdeçal tüketmek çok iyi gelir.
• Papatya doğal bir müshildir. Çok zorlandığınız dönemde içmenizi öneririz.

İdrar Tutamama Hakkındaki Makalemiz İlginizi Çekebilir.